Huidige zorgstelsel is er met dank aan de Duitsers.

Ons zorgstelsel is feitelijk tijdens deTweede Wereldoorlog ingevoerd door de Duitse bezetter. In Nederland zijn er toen verschillende wetten geïntroduceerd. De meeste zijn direct na de Tweede Wereldoorlog afgeschaft. Fietsers die van rechtskomen hebben gewoon weer voorrang. Wat bleef was het ziekenfonds. De basis van ons huidige zorgstelsel.

.Het ziekenfonds

Oorspronkelijk boden ziekenfondsen een vrijwillig collectief verzekeringsarrangement voor de minvermogende bevolkingsgroepen aan. Met de afkondiging van het Ziekenfonds besluit. In 1941 ingevoerd door de Duitsers werd er een zorgverzekering, een verplichte ziektekostenverzekering voor mensen met een salaris met een inkomen onder een bepaald bedrag, in het leven geroepen. Een soort van zorgstelsel was geboren,

Het echte verhaal

Algemeen Ziekenfonds Amsterdam (A.Z.A.) is via Z.A.O. en Agis de voorloop van Achmea. A.Z.A. is opgericht in 1846 in een tijd dat er voor de gewone man geen goede zorg was. Het introduceerde beginselen als vrije artsenkeuze (bedoeld werd hier keuze uit de artsen van het A.Z.A. zelf!) en inkomensgrenzen (die ook tot doel hadden meer geld te kunnen vragen aan mensen die dat konden betalen).Niveleren in Mokum

Het begint bij toegankelijkheid van de zorg

Het A.Z.A. was het grootste voorbeeld voor de latere ziekenfondsen. Daarbij werd het opgericht door artsen zelf en bood het een voorbeeld voor managed care en financiering op basis van een vaste vergoeding voor een gegeven populatie. Het A.Z.A. was niet het enige ziekenfonds van zijn tijd. Alleen al in Nederland bestond er een scala aan regionale zorgverzekeraars in de negentiende eeuw. Een bijzondere vermelding gaat tot besluit naar de Amsterdamse Handwerkersvriendenkring (1877). Deze kwam weer voort uit het A.Z.A. Men vond dat men op dat moment te weinig deed om de schrijnende gezondheidstoestand in de Amsterdamse sloppenwijken te verbeteren.

Big Money

Als we het tegenwoordig over het Nederlandse zorgstelsel hebben, gaat het al snel over de kosten en niet over welzijn, gezondheid en inkomsten. Het Nederlandse zorgstelsel heeft internationaal nog altijd een goede naam, maar is ook duur vinden velen. In 2016 gaven wij bijna 100 miljard euro uit aan de zorg en dat is een stijging van ruim 40 procent in tien jaar tijd. Een jaar verpleeghuis zorg kost anno 2017 € 70.000. Dat zijn serieuze bedragen voor de gewone man. Dit is met een gemiddeld inkomen niet meer op te brengen.

Ons stelsel wordt onbetaalbaar

Met de invoering van de Zorgverzekerigswet in 2006 werd de verplichte verzekering vervangen door de basisverzekering. Een verzekeringsplicht ongeacht het inkomen en uitgevoerd door private zorgverzekeraars. Het overgrote deel van de huidige zorgverzekeraars is overigens ooit begonnen als ziekenfonds. Wie kent ze niet niet.

Om die stijgende zorgkosten enigszins in de greep te houden is in 2006 de “marktwerking” in de zorg geïntroduceerd. De 40% kostenstijging kon dan ook worden gezien als: Operatie geslaagd, patiënt overleden.

Het laat ook zien dat we te maken hebben met een bijzondere situatie, maar ook een kaartenhuis dat op instorten staat. Rechts roept dat  we hebben de situatie onder controle en links schreeuwt dat er meer geld naar de zorg moet. Deze discussie is voor de bühne, zolang wij een budget gestuurd systeem hebben en bijvoorbeeld Value Based Health Care (VBHC) van de Amerikaanse Harvard professor Porter in een aangescherpte vorm niet overwegen.

Weeffouten in ons zorgstelsel

Wat de effecten in macro-economische zin zijn laten wij dan ook met liefde buiten beschouwing. Wel kijkt AvMB naar de strijd die wordt gevoerd en wie mee mag eten van de taart want dat zijn politieke keuzes. Interessant is het effect voor individuele zorginstellingen en zorgverleners. Vanuit een monistisch perspectief gaat het een arts namelijk niet om hoeveel een behandeling kost, maar hoe hij zijn patiënt binnen de richtlijnen en protocollen het best kan helpen. Iedereen levert zijn bijdrage om de taart op te eten. De uitkomst laat zich raden: Bij een budget gestuurde systeem zijn er natuurlijk altijd tekorten. Men geeft liever teveel uit dan achter een “boze klant te hebben”

Is marktwerking het ei van Columbus

De marktwerking betekent dat zorginstellingen in ieder geval veel meer als gewoon bedrijf moeten gaan opereren. Ook als je onlangs verschenen rapport van https://www.nivel.nl/nl/panels/barometer-solidariteit leest. We zien dat waarschijnlijk door die stijgende kosten dat de solidariteit daalt, wat natuurlijk een gevaar is voor de houdbaarheid van ons stelsel. Het is moeilijk te verkopen dat men maandelijks veel geld moet betalen voor mensen die er een ongezonde levensstijl op nahouden. Dat is raar, nietwaar? Toch zal in veel gevallen dit gedrag niet vaak leiden tot uitsluiting van zorg. Op dit punt is er nu nog  sprake van een inclusieve samenleving.