Verkeerd medicijngebruik kan iedereen overkomen

Veilig medicijngebruik op de kaart te zetten is voor is voor Aandacht voor Medische Bijsluiter meer dan een experiment. Medicijngebruik bepaald minder dan 10 % van onze zorgkosten, maar kent heel veel bijwerkingen. Duizenden mensen belanden onnodig in het ziekenhuis. Nog steeds overlijden jaarlijks mensen door verkeerd medicijngebruik.

Het kan iedereen overkomen. Vorig jaar overleed de zanger Prince waarschijnlijk aan verkeerd medicijnengebruik.

Informatie moet eenvoudiger

Bijsluiters zijn voor veel medicijngebruikers te ingewikkeld. Daarnaast zijn vormgeving en leesbaarheid voor mensen de reden dit document niet voldoende aandacht krijgt. Dit heeft als gevolg dat medicijnen regelmatig verkeerd worden gebruikt. Het geldt ook door mensen die over een goede leesvaardigheid beschikken.

Wij willen daarom een methode ontwikkelen. Aap Noot Mies is een methode die met beeld en geluid medicijnbijsluiters voor iedereen begrijpelijk en interessant maakt. Waarbij wij gebruik maken van en oog hebben voor wat er al is ontwikkeld.

Cijfers zijn pervers

Over de precieze cijfers en gevolgen van verkeerd medicijngebruik lopen de meningen uiteen. Jaarlijks meer dan 1.000 sterfgevallen en ongeveer 18.000 ziekenhuisopnamen door verkeerd medicijngebruik, zijn cijfers die je in veel onderzoeken terugziet. Dit kost de samenleving vele miljarden euro’s, voor Nederland is de schatting € 85 miljoen per jaar. Exacte cijfer zijn er overigens niet, hoewel in Nederland overal onderzoek naar wordt gedaan.

De werkelijke kosten zijn waarschijnlijk vele male hoger getuige het onlangs verschenen rapport van Nivel.Dit rapport laat zien dat de gezondheidskosten voor laaggeletterdheid jaarlijks € 127 miljoen bedragen in ons land. Veel geld en iedere euro die verspild wordt is er één teveel, maar valt in het niets bij de totale zorguitgaven die richting de € 100 miljard lopen.

Papieren waarheid

De medische bijsluiter schiet op dit moment als onderdeel van veilig medicijngebruik haar doel voorbij en maakt mensen door haar complexiteit onzeker. Een document dat meer vragen oproept dan antwoorden geeft is een veel gehoorde uitspraak van menig professional in de zorg. De aanname dat alles goed geregeld is onjuist, omdat door vele instanties vanuit een monistische benadering wordt gewerkt.

Als voorbeeld noemen wij de verklaring van Debbie Rowe. Michael Jackson was waarschijnlijk verslaafd aan de pijnstiller Propofol, merknaam Demerol. Er wordt beweerd dat Michael al in 1997 Propofol is gaan gebruiken.

Rowe heeft verklaart dat hij Propofol gebruikte tegen de pijn die hij overhield aan diverse operaties als gevolg van brandwonden tijdens het opnemen van een reclamespot. Ook injecteerde zij Micheal zelf wel eens met dit middel in combinatie met Vistaril in de tijd dat ze voor Arnold Klein werkte, een huisarts.

Rowe had echter geen idee dat ook Klein de zanger in de laatste maanden van zijn leven nog regelmatig van het middel voorzag.

Bij een te grote dosis kan propofol de werking van het hart en de longen nadelig beïnvloeden. Hij kreeg het middel toegediend van zijn arts als remedie tegen slapeloosheid. Daarnaast kreeg hij waarschijnlijk van zijn lijfarts twee andere middelen toegediend: Diazepam(valium) tegen paniekaanvallen, en het verdovingsmiddel. Midazolam.Een overdosis aan medicijnen werd hem dan ook waarschijnlijk fataal. De diagnose die is gesteld is dat Jackson uiteindelijk stierf aan een hartstilstand.

Vooruitkijken

AvMB zet daarom in op het verbeteren en professionaliseren van medische informatie. Dit draagt bij aan het verhogen van de gezondheidsvaardigheden en gezondheidsbewustzijn. Dit kan volgens ons een belangrijke rol spelen bij het beheersbaar houden van de stijgende zorgkosten.

Het is volgens ons dan ook maar zeer de vraag of de huidige situatie; protocollen, richtlijnen en wetgeving die soms zelfs tegenstrijdig zijn, voor significante veranderingen cq. verbeteringen kunnen zorgen bij het aantal doden en onnodige ziekenhuisopnamen door verkeerd medicijnengebruik.

Alleen een begrijpelijke bijsluiter lost het probleem niet op. Het kan echter wel bijdragen aan veiliger en bewuster medicijngebruik.  Er zijn diverse redenen waarom de medische bijsluiter niet de rol speelt die zijn moet spelen. Variërend van het niet begrijpen van de tekst,  omdat er bijvoorbeeld nog steeds een taboe rust om te erkennen dat je niet kan lezen. Een ander probleem is  de grote hoeveelheid overbodige tekst in veel gevallen. Mannen worden meestal niet zwanger. Toch staat er in bijna iedere bijsluiter dat men moet oppassen bij zwangerschap.

Perspectief

Aandacht voor Medische Bijsluiter (AvMB) ziet kansen om hier iets aan te doen. Patiënten mogen bij veilig medicijngebruik nooit lijden onder protocollen en richtlijnen. Wetgeving moet leidend zijn. Dit is zelfs in onze grondwet verwoord in artikel 22: “overheid treft maatregelen ter bevordering van de volksgezondheid”.

Neem daarom voor meer informatie direct contact op met onze voorzitter Alexander Grassi 020-6178310 / 06-46061096, of bezoek ons aan de Sporadenlaan 69, 1060 MN Amsterdam tevens ons postadres.