Rentseeking rules the world
“Rent seeking spoils the market, maar het is meer dan dat: Rent seeking rules the world”. De Amerikaanse econoom, Gordon Tullock, ontwikkelde een theorie gekoppeld aan het verschijnsel rent seeking. Er is sprake van rent seeking als een grote instelling of een groot bedrijf haar financiële positie gebruikt om te lobbyen bij politici om legitimiteit te creëren voor hun werkzaamheden die hun winsten vergroten.
Dit kan leiden tot een moral hazard (moreel wangedrag) wanneer politici besluiten nemen gebaseerd op informatie van de lobby in plaats van de effectiviteit van het beleid. Tevens formuleerde Tullock een paradox die zijn naam mee kreeg. De Tullock paradox laat zien hoe schadelijk rent-seeking is. In grote lijnen rent-seekers geven een beloning die lager is dan wat ze er voor terug krijgen.
Wie betaalt de rekening
Als voorbeeld nemen we een rent-seeker die hoopt op toelating van een bepaald medicijn. Een medicijn dat wereldwijd miljarden euro’s kan opbrengen indien toegalaten, hoeft dan wanneer de betreffende politicus ervoor openstaat slechts een fractie van dat bedrag vrij te maken om deze in een richting te sturen. Een niet eerlijke markt is dodelijk voor iedere vooruitgang. Wij stellen dan ook voor de CUDOS norm als uitgangspunt te nemen.
Onze zorg is onnodig duur. Deels komt dit door rentseeking. Lobbyisten lopen in Nederland bijvoorbeeld daags na verkiezingen de deur plat bij de nieuwe, maar ook de oude kamerleden om hen vol te proppen met dikke rapporten die vooral het belang van de klant van de betreffende lobbyist onder de aandacht moet brengen. Kolencentrales, windmolens en winkels dicht op zondag winnen het van veilig en gepast medicijnengebruik.Tel uit je winst.
Het blijft een groot raadsel
Dit is echt geen jammerzang, maar waarom staat begrijpelijke informatie niet op de agenda? Waarom moet ook het College voor de Rechten van de Mens op onze schriftelijke vragen,als antwoord geven: “Het is wetgeving. Dat ligt in Den Haag”. Dat is erg jammer voor mensen die afhankelijk zijn van zorg. Ondanks de veleschrijnende gevallen hebben de politici andere prioriteiten en geen oog voor de wetten die zie zelf hebben gemaakt en waarmee zij zelf hebben ingestemd.
Een ABC-tje
Aap Noot Mies oplossingen, zoals de onze, raken dan ook volledig ondergesneeuwd. Kamerleden die geen gehoor geven aan de lobby krijgen het zwaar. Kolencentrales, windmolens en winkels dicht op zondag winnen het van veilig en gepast medicijnengebruik. Tel uit je winst.
